Denk je dat influencer marketing een Wilde Westen is waar alles mag? Think again! Ook in de wereld van guitige TikTok-dansjes en algoritmisch gedreven Instagram-stories gelden strikte regels. En ja, de Autoriteit Consument & Markt (“ACM“) scrollt ook mee, zeker als het aankomt op marketing gericht op minderjarigen.
Wat moet je weten over influencer regels?
Laten we eerlijk zijn: niemand wordt blij van een boete van de ACM. Daarom is het cruciaal om de belangrijkste regels te kennen:
- Reclame moet herkenbaar zijn: Gebruik #ad, #spon of #advertentie – en nee, het verstoppen tussen 20 andere hashtags is niet ok.
- Transparantie over de samenwerking: Of het nu om gratis producten, betaalde posts of affiliate links gaat: vertel het gewoon.
- Geen misleiding: Filters zijn leuk, maar je mag producten niet mooier maken dan ze zijn.
De Nederlandse Reclamecode Social Media & Influencer Marketing
Wat is de Reclamecode Social Media?
De Nederlandse Reclamecode Social Media & Influencer Marketing (“RSM“) is een set regels die bepaalt hoe reclame via sociale media en influencers moet worden gemaakt en getoond. Deze code is onderdeel van de Nederlandse Reclame Code en wordt gehandhaafd door de Reclame Code Commissie.
Voor wie geldt de Code?
De RSM geldt voor iedereen die betrokken is bij reclame via sociale media:
- Influencers
- Adverteerders
- Bureaus
- Content creators
- Merken
- Managementbureaus
Belangrijkste Regels
1. Duidelijke vermelding van reclame
Wanneer er sprake is van een relevante relatie tussen adverteerder en influencer, moet dit duidelijk vermeld worden. Een relevante relatie bestaat als er:
- Een financiële vergoeding is
- Gratis producten of diensten worden ontvangen
- Kortingen worden gegeven
- Andere voordelen worden verstrekt
2. Hoe dan?
De code schrijft voor dat reclame-uitingen direct herkenbaar moeten zijn door:
- Gebruik van #ad, #spon, #advertentie aan het begin van de post
- Duidelijke vermelding van “Dit is een advertentie voor [merk]”
- Bij video’s: mondelinge én schriftelijke vermelding
- Bij lange video’s: herhaalde vermelding
3. Specifieke regels per platform
- Vermeldingen moeten zichtbaar zijn zonder dat gebruikers hoeven te klikken
- Gebruik van de ‘Paid Partnership’ functie wordt aangeraden
- Hashtags niet verstoppen tussen andere tags
YouTube
- Vermelding in de eerste regels van de beschrijving
- Mondelinge vermelding in de eerste 30 seconden
- Bij langere video’s: herhaling halverwege
TikTok
- Duidelijke vermelding in video of caption
- Gebruik van #ad of vergelijkbare hashtag
- Geen verborgen reclame in challenges of trends
4. Verantwoordelijkheden
Adverteerders moeten:
- Duidelijke instructies geven over disclosure
- Contractueel vastleggen hoe reclame vermeld wordt
- Monitoring uitvoeren op naleving
Influencers moeten:
- Alle relevante relaties vermelden
- Transparant zijn over commerciële banden
- Eerlijk zijn over eigen ervaringen met producten
Sancties bij overtreding
Bij overtreding van de RSM kunnen verschillende maatregelen worden genomen:
- Waarschuwingen
- Rectificaties
- Publicatie van uitspraken
- Doorverwijzing naar ACM bij herhaalde overtredingen
Bijzondere situaties
Affiliate Marketing door influencers
- Links moeten als reclame worden gemarkeerd
- Vermelding dat influencer commissie ontvangt
- Duidelijkheid over het commerciële karakter
Gifted Products aan influencers
- Ook gratis ontvangen producten vallen onder de code
- Vermelding verplicht als er een tegenprestatie wordt verwacht
- Transparantie over de aard van de samenwerking
Langdurige samenwerkingen met influencers
- Blijvende verplichting tot vermelding
- Regelmatige disclosure nodig
- Duidelijkheid over de duur van de samenwerking
Commissariaat voor de Media
Als in de Big Leagues speelt, dan kan de Mediawet ook nog op jouw van toepassing zijn. Well done! Je bent als grote speler in ieder geval bezig met het volgende:
“u meer dan 500.000 volgers hebt (u bent een influencer), en
minimaal 24 video’s per jaar plaatst, en
met het maken of plaatsen van de video’s verdient (u krijgt bijvoorbeeld geld, een korting, gratis producten of diensten of een affiliate link), en
u als ondernemer ingeschreven bent bij de Kamer van Koophandel“
Check (als je dat nog niet gedaan hebt) even deze pagina van Ondernemersplein. Hier staat opgesomd waar je je moet registreren, aan welke regels je moet voldoen en wie toezicht houdt op jouw activiteiten.
ACM-leidraad voor online bescherming van consumenten
De ACM heeft op haar website een handige leidraad gepubliceerd over de online bescherming van consumenten. De subtitel daarvan is “Grenzen aan online beïnvloeding: Voorkom misleiding in een online omgeving” wat duidelijk maakt wat de insteek is voor influencers, merken en agency’s.
Influencer Legal Hub van de Europese Commissie
Daarnaast heeft de Europese Commissie een hele ‘hub’ opgetuigd waarin op Europees niveau alle rechten en regels beschreven staan. Dit wordt de Influencer Legal Hub genoemd. Super catchy. Als je internationaal adverteert, dan raad ik je zeker aan om hier een kijkje in te nemen. Je vindt er namelijk allerlei handige informatie over de regels over consumentenbescherming, adverteren, verkopen en bijvoorbeeld het gebruik van intellectueel eigendom.
Drie tips voor talent- en influencer agency’s:
Als bureau wil je natuurlijk het beste voor je klanten én influencers. Here’s the deal:
- Maak duidelijke contracten met meetbare afspraken: Leg alle afspraken vast, inclusief (non) disclosure-verplichtingen. Zo voorkom je gedoe achteraf en weet iedereen waar ze aan toe zijn. Een meetbare afspraak geeft antwoord op de vragen; wie, wat, waar, wanneer, hoeveel en hoe.
- Screen je influencers grondig: Check of ze een historie hebben van transparante samenwerkingen. Een influencer met een dubieuze reputatie kan je hele campagne onderuit halen. Check bijvoorbeeld het register op de website van DDMA.
- Zorg voor een compliance-checklist Maak een duidelijk document met alle do’s en don’ts. Handig voor jezelf én je influencers.
Drie tips voor ‘brands’ / merken:
Jullie willen natuurlijk knallen met die campagne, maar let op:
- Vraag altijd om vooraf inzage: Laat influencers hun content checken voor publicatie. Zo voorkom je ongewenste verrassingen (en ja, die hébben we gezien 😅).
- Leg KPI’s en richtlijnen vast: Wees specifiek over wat wel en niet mag in de content. “Gewoon wat leuks maken” is vragen om problemen.
- Hou zelf ook de regie: Monitor de content van je influencers actief. Bij twijfel: direct contact opnemen. En in dat kader nog een gratis extra tip: overleg is iets anders dan toestemming.
Drie tips voor influencers, talenten en ambassadeurs:
Hey content creators, deze tips zijn voor jullie:
- Wees overduidelijk over sponsoring: Zeg het gewoon: “Dit is een betaalde samenwerking met [merk].” Je volgers waarderen die eerlijkheid.
- Bewaar alle communicatie: Screenshots zijn je beste vriend. Bij onduidelijkheid kun je altijd terugvinden wat er is afgesproken. Geen bewijs = geen zaak.
- Volg je eigen kompas: Past een product niet bij je? Don’t do it! Je geloofwaardigheid is meer waard dan één sponsordeal.
Ready to rock?
Ben je influencer, merk of agency en wil je zeker weten dat je campagnes en likes legaal én succesvol zijn? Slide dan in onze DM. (Of eh… neem contact op met onze media- en entertainmentadvocaten via het contactformulier hieronder 😉)
Want hey, niemand wil wakker worden met een brief van de toezichthouder op de deurmat. Wij helpen je graag om je influencer marketing legally proof te maken, zodat jij je kunt focussen op wat écht belangrijk is: awesome content maken.
0 Comments Leave a comment