Het leek zo’n mooi aanbod: het Belgisch bedrijf “Eskeep” verkoopt je een SD-kaart waarmee je een jaar lang muziek in je restaurant kan afspelen, zonder dat je dan nog voor een muzieklicentie hoeft te betalen aan Buma en Sena. Helaas, dat feest ging voor een restauranthouder niet door. Sena ging dagvaarden en won de zaak bij Rechtbank Overijssel.

Eskeep

Eskeep promoot haar diensten als volgt: “Nooit meer Buma Stemra betalen”. Dat is letterlijk het eerste wat in chocoladeletters op haar website staat. Eskeep levert daarvoor een muziekspeler onder de vermelding: “Vrij van Buma Stemra rechten – 100% wettelijk” en “Zelfs de kleinste zaak bespaart MINSTENS 350 euro/jaar.” Wie wil dat nou niet? Nou ja, de rechthebbenden, maar verder wellicht een groot deel van de restauranthouders. Gelukkig zijn er ook restaurants – en dan met name in het betere segment – die muziek wel op waarde weten te schatten, zo blijkt onder meer uit dit mooie artikel van Timo Pisart voor 3voor12.

Chinees restaurant

De feiten ten aanzien van de klant van Eskeep, een Chinees restaurant, zijn vrij eenvoudig. In het restaurant werd muziek afgespeeld. Voor die muziek had het restaurant geen licentie van (Buma of) Sena. Het vonnis zegt niet precies welke muziek werd afgespeeld.

Sena

De Stichting ter Exploitatie van Naburige Rechten ofwel “Sena” is op grond van artikel 15 lid 1 van de Wet op de Naburige rechten (“Wnr”) aangewezen als rechtspersoon die exclusief is belast met de inning en de verdeling van de in artikel 7 van die wet bedoelde billijke vergoedingen. Dit betekent dat er geen andere partijen dan Sena mogen zijn die collectieve vergoedingen mogen bemiddelen en ophalen voor muziekgebruik.

Voor commerciële doeleinden uitgebrachte muziek kan zonder toestemming van de producent van de muziek en de uitvoerende kunstenaar of hun rechtverkrijgenden worden uitgezonden of op een andere wijze openbaar worden gemaakt, mits daarvoor een billijke vergoeding wordt betaald.

Factuur muzieklicentie

Sena bezoekt restaurants en kijkt (haha, luistert) of daar muziek wordt gedraaid. Als dat zo is, controleert zij of er een licentie aanwezig is en of er word betaald. In het geval van het Chinese restaurant was dat niet zo, dus stuurde Sena een factuur met – vrij schappelijk – een korting als op tijd wordt betaald. Dat deed de restauranthouder herhaaldelijk niet, dus kwam de korting te vervallen.

Oordeel rechtbank

Na wat aanmaningen, bleef betaling uit en dus geen Sena naar de rechter en won. Hieronder zal ik uitleggen hoe dat oordeel tot stand kwam:

Muziekrecht

De rechter legt in rechtsoverweging 5.3 eerst mooi nog even uit hoe het muziekrecht werkt:

“Iemand die een origineel muziekwerk maakt, heeft een auteursrecht op dat muziekwerk. Dat betekent – kort gezegd – dat alleen hij of zij die muziek openbaar mag maken (of kopiëren). Naburige rechten zijn de rechten van de producent van een origineel muziekwerk, of de muziekant die de muziek speelt (de ‘uitvoerend kunstenaar’). Ook voor naburige rechten geldt dat in beginsel alleen de rechthebbende de muziek openbaar mag maken. De uitzondering hierop is dat muziek voor commerciële doeleinden (bijvoorbeeld in een restaurant) zonder toestemming openbaar gemaakt mag worden, als daar een billijke vergoeding voor wordt betaald.”

Rechtsvraag

De rechtsvraag komt daarna aan bod:

“Het gaat in deze zaak om de vraag of [gedaagde 1] aan Sena een billijke vergoeding moet betalen voor het afspelen van muziek in haar restaurant.”

Eskeep-verweer

Hier komt Eskeep weer om de hoek kijken. De restauranthouder stelt zich namelijk op het standpunt dat zij niet aan Sena hoeft te betalen. Dit vanwege een deal met Eskeep. Overigens is het wel zo dat Eskeep het op haar website alleen over Buma en Stemra heeft en niet over Sena. Welke rol Buma in dit geheel speelt, blijkt niet uit de rechtszaak. Daar besteed ik voor nu dus even geen aandacht aan.

Werkwijze Eskeep

Tegen betaling ontving het restaurant van Eskeep een SD-kaart met daarop muziek, waarmee het restaurant vervolgens een jaar lang muziek kon afspelen. Het restaurant meent dat zij op grond van die overeenkomst gerechtigd was om in het openbaar muziek af te spelen, zonder daarvoor nog aan Sena te betalen. Zij zou zich daarbij hebben gebaseerd op de correspondentie die het restaurant heeft gehad met de bestuurder van Eskeep en zijn uitleg over de muziekrechten. De beste man heeft dus gezegd dat alles wel snor zat en het restaurant is daarop afgegaan. Ten onrechte zo blijkt…

Oordeel over licentie en deal met Eskeep

Sena is zoals geschreven aangewezen als partij die exclusief belast is met de inning en de verdeling van wettelijke vergoedingen.

Verhouding Sena en Eskeep

Een muziekaanbieder zoals Eskeep is daarom niet gelijk te stellen met Sena. Ook als het restaurant een overeenkomst heeft gesloten met deze partij, moet zij in beginsel de wettelijk verplichte vergoedingen aan Sena betalen. Die vergoedingen zijn namelijk verschuldigd voor het laten horen van die muziek ongeacht op welke manier dat gebeurt.

Uitleg van wet en rechten van Sena

Gelet op hoe de wettelijke bepalingen zijn opgesteld is het niet mogelijk voor iemand met een naburig recht om afspraken te maken, met een partij zoals Eskeep, over het openbaar maken voor commerciële doeleinden. Iemand met een naburig recht (artiest en producent) kan zich namelijk niet verzetten tegen het op die manier openbaar maken, maar heeft alleen recht op een billijke vergoeding. En als het om die vergoeding gaat is alleen Sena bevoegd om daarover te onderhandelen en om daarover afspraken te maken.

Conclusie

Uiteindelijk is de restauranthouder duurder uit geweest door niet te betalen aan Sena.

Vragen of advies?

Heb je als restaurant een deel gesloten met een muziekbedrijf of een claim ontvangen van Buma en/of Sena? Neem dan even contact op om de mogelijkheden van juridische bijstand en een analyse van jouw zaak te bespreken. Let wel; in beginsel moet je betalen. Zo zover er uitzonderingen mogelijk zijn, zijn die in bovenstaande zaak niet geheel aan bod gekomen. Een aantal andere verweren zijn wel handig ingestoken. Samen zoeken we naar de beste oplossing; Backstage Legal zit voor je klaar.